مشارکت در ساخت به نوعی توافقنامه اشاره دارد که در زمینه پیمانکاری و ساخت و ساز به امضا می‌رسد. این توافقنامه شامل پروژه‌های تجاری، مسکونی و دیگر انواع می‌شود. اکنون که با مفهوم مشارکت در ساخت آشنا شدید، باید به نکته‌ای حیاتی توجه کنید. این توافق‌ها به عنوان یکی از اساسی‌ترین قراردادها شناخته می‌شوند، زیرا به طور مستقیم بر دارایی و اموال طرفین تأثیر می‌گذارند. به همین دلیل، قوانین متعددی در زمینه مشارکت در ساخت تدوین شده است.

مشارکت در ساخت 

روش همکاری در پروژه‌های ساختمانی به این شکل است که صاحب یک زمین یا ساختمان به دنبال ساخت واحدهای مسکونی یا تجاری است. اما در این راستا، سرمایه کافی برای تحقق ایده‌اش ندارد. در این وضعیت، قرارداد مشارکت در ساخت به کمک صاحب زمین می‌آید. زیرا طبق این توافق، مالک زمین می‌تواند از منابع، خدمات و سرمایه پیمانکار برای پیشبرد پروژه ساخت و ساز خود بهره‌برداری کند.

بدون شک، طبق توافقنامه امضا شده، بخشی از پروژه به سازنده اختصاص خواهد یافت. به این ترتیب، هزینه‌ها بین مالک و سازنده تقسیم می‌شود. در ادامه، به بررسی شرایط مشارکت در ساخت و انواع مختلف آن خواهیم پرداخت.

شرایط مشارکت در ساخت

در خصوص شرایط و نحوه مشارکت لازم است نکات زیر را مد نظر قرار دهید:

برای تعیین میزان مشارکت و همچنین درصد سود هر یک از طرفین قرارداد، لازم است که این محاسبات بر مبنای نرخ تورم و نوسانات قیمت مسکن در بازار صورت گیرد. هزینه‌های پروژه تحت تأثیر فاکتورهای گوناگونی از جمله موقعیت جغرافیایی و منطقه مورد نظر تغییر می‌کند. به همین دلیل، هزینه‌های ساخت و ساز بر اساس قیمت هر متر مربع واحد مسکونی تازه‌ساز در آن منطقه و شهر مشخص می‌شود.

در پروژه های مشارکتی پیش از هر اقدامی باید ارزش ملک و ارزش نهایی پروژه را محاسبه نمود. توجه داشته باشید تعیین میزان سود و همین طور ارزش ملک با بکارگیری فرمول های ویژه ای انجام می گیرد.

در توافق‌های ساخت و ساز، تقسیم سهم بین مالک و پیمانکار معمولاً بر اساس نسبت 50% مشخص می‌شود؛ به این معنا که مالک 55% از پروژه را به خود اختصاص داده و 45% به پیمانکار تعلق می‌گیرد. البته لازم به ذکر است که این تقسیم‌بندی تنها یک نمونه رایج است و می‌توان آن را به نسبت‌های 60% و 40% نیز تغییر داد.

قبل از شروع هر پروژه مشارکتی، ضروری است که ارزش ملک و همچنین ارزش نهایی پروژه مورد ارزیابی قرار گیرد. لازم به یادآوری است که تعیین سود و ارزش ملک با استفاده از فرمول‌های خاصی انجام می‌شود.

همان‌طور که اشاره شد، مشارکت در ساخت به نوعی توافق‌نامه بین طرفین محسوب می‌شود. ویژگی بارز این توافق‌نامه‌ها این است که بر اساس اراده و نظر هر دو طرف تنظیم می‌شوند. به عنوان نمونه، طرفین می‌توانند تمامی جزئیات قرارداد، از جمله میزان سود و… را با توافق متقابل تعیین کنند. اما نباید از تأثیر شرایط اجتماعی و همچنین قوانین حاکم بر مشارکت در ساخت ساختمان غافل شد.

پس از امضای قرارداد همکاری و قبل از آغاز عملیات ساختمانی، پیمانکار مبلغی را به‌صورت هدیه به مالک پرداخت می‌کند. این اقدام به منظور فراهم آوردن امکاناتی برای سکونت خود و خانواده‌اش در طول مدت پروژه انجام می‌شود.

از جمله مهم ترین شرایط انعقاد قراردادهای مشارکتی تعیین دقیق مسئولیت ها و وظایف هر یک از طرفین قرارداد است.

به پیشنهاد وکلای مجرب و کارشناسان، در زمان تنظیم قراردادهای مشارکتی، بهتر است فردی به عنوان داور انتخاب شود. این شخص در صورت بروز مشکلات، نقش قضاوت میان طرفین را ایفا خواهد کرد. البته، لازم است که در ابتدا شرایط، وظایف و مسئولیت‌های او به وضوح مشخص شود. با این روش، برای حل اختلافات نیازی به مراجعه به دادگاه یا مراجع قانونی وجود ندارد، مگر در موارد خاص و استثنائی. یکی از نکات کلیدی در انعقاد قراردادهای مشارکتی، تعیین واضح مسئولیت‌ها و وظایف هر یک از طرفین است.

اگر پیمانکار یک موسسه حقوقی باشد، مناسب است که مالک ابتدا از سوابق و کارنامه این نهاد اطلاعات کافی کسب کند. با این کار، می‌توان از وقوع هر نوع آسیب یا زیان مالی جلوگیری کرد.

توافقنامه همکاری با شرکت‌های پیمانکاری حقوقی باید به‌وسیله امضای رسمی و مهر مؤسسه مربوطه صورت گیرد.

اگر هر یک از طرفین قرارداد به وظایف خود عمل نکند، طرف مقابل می‌تواند قرارداد را فسخ کند.

پیشنهاد می‌شود به جای استفاده از سفته در قراردادهای ساخت و ساز، از چک‌های معتبر بانکی بهره‌گیری کنید؛ زیرا این کار باعث می‌شود در صورت بروز هرگونه مشکل، با دشواری و چالش کمتری مواجه شوید.

پیمانکار موظف است در فواصل زمانی یک تا دو ماهه، به‌طور پیوسته اطلاعات مربوط به پیشرفت کار را به مالک یا شرکت‌های همکار منتقل کند. این کار می‌تواند به شکل گزارش یا صورت جلسه انجام شود.

اگر شخص یا افرادی به عنوان نماینده مالک مسئولیت نظارت بر فعالیت‌های شرکت پیمانکاری را بر عهده داشته باشند، ضروری است نام آنها در متن قرارداد قید شود. همچنین، مناسب است که شرایطی برای جایگزینی نماینده به جای مالک اصلی نیز در قرارداد گنجانده شود.

با در نظر گرفتن احتمال فوت مالک زمین یا ساختمان در حین انجام پروژه، وراث او مسئولیت ادامه همکاری در فرآیند ساخت را بر عهده خواهند گرفت.

پس از به پایان رسیدن مدت قرارداد، اگر پروژه ساختمانی کامل نشده باشد، هر یک از طرفین تنها در صورتی می‌توانند قرارداد را فسخ کنند یا درخواست جبران خسارت نمایند که مفاد آن در توافق‌نامه مشخص شده باشد.

تنظیم قرارداد همکاری می‌بایست با توجه به منابع مالی مالک و همچنین دامنه کاری پیمانکار صورت پذیرد.

یکی از شرایط ضروری برای همکاری در حوزه ساخت و ساز، تعیین و دریافت ضمانت‌هایی است که اجرای پروژه و انجام تعهدات را تضمین کند.

مشاوره اختصاصی مجموعه ملکیاران 

اگر به دنبال مشاوره یا همکاری در زمینه پروژه‌های ساختمانی هستید، می‌توانید با متخصصان مجموعه ملکیاران ارتباط برقرار کنید. این مجموعه با دارا بودن تجربه‌ بالا و انجام پروژه‌های موفق، آماده است تا با متقاضیان محترم همکاری کند.

تعیین درصد مشارکت در ساخت و ساز

در توافقی که میان شرکا انجام می‌شود، نسبت مشارکت مشخص می‌گردد تا از بروز هرگونه اختلاف جلوگیری شود. در مرحله نخست، دارایی‌های هر یک از طرفین توسط یک متخصص ارزیابی خواهد شد. سپس این مبلغ بر روی سرمایه تقسیم می‌شود و پس از آن، بهای ملک مالک مشخص می‌گردد. پس از تعیین ارزش دارایی‌های مالک، هزینه‌های ساخت‌وساز برآورد خواهد شد. مجموع سرمایه‌های مالک و شخصی که مسئول بازسازی ملک است، ارزش کل پروژه را تشکیل می‌دهد.

محاسبه سود مشارکت در پروژه‌های ساختمانی بر اساس یک فرمول کلی انجام می‌گیرد که مقدار سهم هر طرف را با توجه به قیمت هر متر مربع از آپارتمان‌های تازه‌ساخته در آن ناحیه تعیین می‌کند. در صورتی که قیمت هر متر مربع مشخص باشد، سهم‌ها به صورت برابر تقسیم می‌شود؛ به این معنا که ۵۰ درصد به مالک زمین و ۵۰ درصد به فردی که مسئولیت ساخت و ساز را بر عهده دارد، اختصاص می‌یابد.

در آغاز مراحل همکاری در پروژه ساختمانی، پیمانکار موظف است مبلغی را به عنوان کمک مالی به مالک زمین پرداخت کند. این کمک به صاحب ملک این امکان را می‌دهد که در طول دوره ساخت، مکانی مناسب برای اجاره یا رهن پیدا کرده و مدتی را در آنجا زندگی کند. این مبلغ به صورت بلاعوض است و در پایان کار به پیمانکار بازگردانده خواهد شد.

انواع مشارکت در ساخت و ساز

قراردادهای مشارکتی بر اساس قوانین و عرف جامعه به انواع زیر تقسیم می شوند:

نوع دیگری از قرارداد مشارکت وجود دارد که به صورت مرحله ای است. به این صورت که با به اتمام رسیدن هر مرحله از ساخت و ساز سهمی از ملک به سازنده انتقال می یابد. به عنوان مثال طرفین توافق می کنند با به پایان رسیدن زیرسازی نما و اسکلت بندی، یک دانگ به پیمانکار منتقل شود.

روش مشارکت در پروژه‌های ساخت و ساز به این شکل است که یک طرف به عنوان مالک، زمینی را ارائه می‌دهد و طرف دیگر به عنوان سازنده یا پیمانکار، مسئولیت هزینه‌های ساخت را بر عهده می‌گیرد. در این نوع قرارداد، نیازی به ذکر قیمت زمین و موارد مشابه نیست. تنها لازم است که سازنده به عنوان مجری طرح، متعهد شود که ساختمان را با کیفیت مطلوب و در زمان مقرر به مالک تحویل دهد. در پایان، مالک و پیمانکار به‌طور مشترک در مالکیت کلی ملک سهیم خواهند شد.

نوع دیگری از قرارداد مشارکت وجود دارد که به صورت مرحله‌ای اجرا می‌شود. در این روش، با پایان هر مرحله از ساخت و ساز، سهمی از ملک به سازنده اختصاص می‌یابد. به عنوان مثال، طرفین می‌توانند توافق کنند که با اتمام زیرسازی و اسکلت‌بندی، یک دانگ از ملک به پیمانکار منتقل شود.

در بخش دیگری از این توافق‌نامه، توافقی میان مالک و سازنده برقرار می‌شود. به موجب این توافق، در صورتی که پروژه ساخت و ساز به یک مرحله معین دست یابد، صاحب زمین به سازنده وکالتی اعطا خواهد کرد. این وکالت به منظور انتقال سهم سازنده صادر می‌شود و بدین ترتیب، سازنده قادر خواهد بود برای تنظیم سند رسمی اقدام کند.

در برخی موارد، بلافاصله پس از امضای قرارداد، سه دانگ از ملک به پیمانکار اختصاص می‌یابد. بدین ترتیب، او می‌تواند به فعالیت‌های ساخت و ساز خود شروع کند.

نحوه مشارکت در ساخت و ساز

در زیر به معرفی انواع قرارداد مشارکت می پردازیم:

• قرارداد مدیریت 
• قرارداد پیمان 
• قرارداد مشارکت مدنی ساخت 
• قرارداد پیمانکاری ساختمان

به طور کلی، می‌توان بیان کرد که وضعیت مشارکت در ساخت به گونه‌ای طراحی شده است که می‌تواند به شما در دستیابی به مالکیت منزل و افزایش درآمد کمک شایانی نماید. این روش، گزینه‌ای مناسب برای افرادی است که قصد دارند خانه‌های قدیمی خود را به فروش رسانده و با استفاده از درآمد حاصل، منزلی تازه برای خود خریداری کنند.

مزایای مشارکت ساخت و ساز

اگر به دنبال نوسازی بدون مشکل ساختمان قدیمی خود هستید، باید بدانید که روش ساخت و ساز مشارکتی یکی از بهترین، ساده‌ترین و سریع‌ترین گزینه‌ها به شمار می‌رود.

از دیگر مزایای پروژه های مشارکتی افزایش زیبایی ساختمان ها است. با این تفاسیر هرچه نوسازی ساختمان به صورت مشارکتی بیشتر شود؛ وضعیت سکونت خانوارها نیز بهبود بیشتری خواهد یافت.

به علاوه، بازسازی مشترک بناهای قدیمی منجر به ایجاد سازه‌های استاندارد و مقاوم در برابر زلزله و سایر خطرات خواهد شد. یکی دیگر از فواید پروژه‌های مشارکتی، ارتقای زیبایی ظاهری ساختمان‌ها است. بنابراین، هرچه میزان نوسازی ساختمان‌ها به صورت مشترک افزایش یابد، کیفیت زندگی خانواده‌ها نیز به طور قابل توجهی بهبود خواهد یافت.

همان‌طور که اشاره شد، قوانین مرتبط با همکاری در ساخت بناها بسیار متنوع و پر از جزئیات حقوقی هستند. اما امضای این قراردادها به سادگی و بدون هیچ‌گونه پیچیدگی صورت می‌گیرد. با توجه به این نکته، به مرور زمان، ساختمان‌های قدیمی و فرسوده بازسازی می‌شوند و به دنبال آن، بسیاری از معضلات شهری حل خواهد گردید.

اجرای پروژه‌های بازسازی، چه به شکل گروهی و چه به صورت انفرادی، می‌تواند ارزش دارایی را به طرز چشمگیری بالا ببرد. حال فرض کنید با انجام بازسازی به شیوه‌ی مشارکتی، نه تنها به سادگی می‌توانید ملک خود را به روز کنید، بلکه افزایش قیمت آن نیز باعث می‌شود تا به سود قابل توجهی دست یابید.

به طور کلی، یکی از اصلی‌ترین مزایای همکاری در پروژه‌های ساختمانی، صرفه‌جویی در زمان، انرژی و هزینه‌های مالی برای مالک است. این موضوع به‌ویژه زمانی اهمیت دارد که طرف قرارداد شرکت‌های معتبر و متخصص در زمینه ساخت‌وساز باشد. بدین ترتیب، پروژه با دقت و کیفیت بالایی اجرا خواهد شد. همچنین در هزینه‌های مربوط به خرید مصالح و مواد اولیه نیز صرفه‌جویی قابل توجهی صورت می‌گیرد. اگر به دنبال یک سازنده برای همکاری هستید، می‌توانید با گروه ملکیاران در ارتباط باشید.

معایب مشارکت در ساخت

حال که با فواید قراردادهای مشارکت در ساخت آشنا شده‌اید، متوجه می‌شوید که این نوع توافقات به تنهایی دارای نقاط ضعف خاصی نیستند. با این حال، در برخی موارد به ویژه به دلیل عدم پایبندی یکی از طرفین، به ویژه پیمانکار، ممکن است مشکلاتی بروز کند. از جمله مهم‌ترین معایب این نوع مشارکت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

عدم تحویل واحدها در زمان مشخص: برای جلوگیری از این نوع مشکلات، می‌توان اقدام به تعیین ضمانت‌های اجرایی نمود. به این معنا که در صورت عدم تحویل به موقع واحدها توسط سازنده، وی ملزم به پرداخت خسارت‌های ناشی از تأخیر خواهد بود. همچنین، مالک ممکن است حق فسخ قرارداد را نیز داشته باشد.

اختلافات در نحوه تقسیم واحدها: یکی از مهم‌ترین مسائل اختلاف‌آفرین میان مالک و سازنده، نحوه تقسیم واحدهاست. این تقسیمات می‌تواند به شیوه‌های مختلفی انجام شود که یکی از رایج‌ترین روش‌ها، تقسیم معمولی است. در این شیوه، مالک و سازنده بر اساس سهم و سرمایه‌ای که هر کدام در پروژه دارند، به نسبتی از کل سهام ساختمان دست پیدا می‌کنند. در این حالت، واحدها به طور مستقیم بین آن‌ها تقسیم نمی‌شود.

اجازه دهید اینگونه بیان کنیم که سهم هر یک از طرفین با توجه به قیمت زمین و هزینه‌های مصالح، متفاوت از دیگران خواهد بود. این سهم معمولاً به نسبت‌های 50-50 یا 60-40 تعیین می‌شود.

روش دیگری برای تقسیم‌بندی به نام تقسیم واحدی وجود دارد. در این شیوه، مالک زمین و پیمانکار با توجه به عواملی مثل تعداد واحدها، ابعاد آن‌ها، کیفیت ساخت و غیره، واحدها را بین خود تقسیم می‌کنند. لازم به ذکر است که این نوع تقسیم‌بندی چندان مناسب و منصفانه نیست، زیرا ممکن است برخی واحدها کوچک‌تر یا بزرگ‌تر از دیگر واحدها باشند. در نتیجه، ممکن است حقوق یکی از طرفین قرارداد نادیده گرفته شود.

تقسیم واحدی – احتسابی به عنوان مطلوب‌ترین نوع تقسیم شناخته می‌شود. در این روش، مالک و پیمانکار ابتدا واحدهای مورد نظر خود را انتخاب می‌کنند. پس از آن، توافق می‌کنند که پس از دریافت صورت مجلس تفکیکی، هر گونه تغییر در مساحت یا کیفیت را با توجه به قیمت قراردادی یا قیمت روز، محاسبه و تسویه کنند. همچنین، لازم است وضعیت مالکیت نسبت به انباری، پارکینگ و سایر موارد مشابه در قرارداد به وضوح تعیین شود.

حتی این امکان وجود دارد که پیمانکاران غیر معتبر اقدام به فروش یک واحد به چندین نفر نمایند. سپس خودشان متواری شده و مالک بماند و حوضش! با این تفاسیر در وهله اول بهتر است چنین حقی به سازنده اعطاء نشود. در نهایت با محدود کردن این حق به بخشی از سهم الشرکه نیز تا حد زیادی از مشکلات نامبرده جلوگیری خواهد شد.

فروش پیش‌از موعد آپارتمان‌ها بدون اطلاع صاحب‌ملک و به شیوه‌ای کلاهبردارانه: انتقال حق فروش واحدها از جانب مالک به سازنده می‌تواند با چالش‌های متعددی همراه باشد. این مشکل به خصوص زمانی تشدید می‌شود که این انتقال پیش از تکمیل پروژه ساخت و قبل از تحویل واحدها یا تنظیم اسناد انجام گیرد؛ زیرا در این صورت، سازنده ممکن است انگیزه خود را برای اتمام کار از دست بدهد.

علاوه بر این، احتمال دارد که پیمانکاران غیرمعتبر یک واحد را به چندین خریدار بفروشند و پس از دریافت وجه، ناپدید شوند و صاحب‌ملک را در موقعیتی دشوار قرار دهند. با توجه به این مسائل، مناسب‌تر است که به سازنده چنین حقی اعطا نشود. در نهایت، محدود کردن این حق به بخشی از سهم الشرکه می‌تواند به میزان قابل توجهی از بروز مشکلات فوق جلوگیری کند.

پیش آمدن خسارت‌های مالی و جانی در ملک تحت مشارکت: در برخی مواقع، فعالیت‌های ساخت و ساز می‌تواند خطرات جدی برای مالک یا پیمانکار به وجود آورد. در این مواقع، به مالکان محترم پیشنهاد می‌شود که در قرارداد، سازنده را موظف به تأمین بیمه برای ساختمان نمایند.

در حقیقت، افرادی که در قرارداد مشارکت شرکت دارند، بهتر است قبل از شروع مراحل ساخت، نسبت به بیمه‌کردن ساختمان اقدام کنند. به عبارت دیگر، لازم است که ساختمان را در برابر حوادث زیر تحت پوشش بیمه قرار دهند:

هرگونه خسارت وارده به اشخاص ثالث مانند همسایگان، مالکین املاک مجاور و…
بیمه مسئولیت پیمانکار در مقابل کارگران ساختمانی ( در قبال حوادث ناشی از ساخت و ساز)
بیمه ضمانت کیفیت ساختمان ( در برابر کلیه عیوب آشکار و پنهان آن)

قوانين مشاركت در ساخت ساختمان

قراردادهای مشارکتی به عنوان توافقات قانونی با آثار حقوقی شناخته می‌شوند؛ از این رو، در هنگام تنظیم آن‌ها، ضروری است که به تعدادی از قوانین موجود توجه گردد. به طور کلی، این قوانین خاص به عنوان قوانین مشارکت شناخته می‌شوند. از جمله مهم‌ترین قوانینی که تأثیر زیادی بر قراردادهای مشارکت در ساخت دارند، به شرح زیر است:

1. قوانین شهرداری
2. قوانین ثبتی و تفکیک و افراز سند
3. قوانین مهندسی و مقررات ملی ساختمان
4. قوانین بیمه
5. قانون کار
6. سایر قوانین مدنی و جزایی 

جالب است که بدانید از میان قوانین مختلف مرتبط با مشارکت در ساخت آپارتمان، یکی از آن‌ها بیشترین تأثیر را بر روی قراردادهای مشارکتی دارد. این قانون، قانون پیش‌فروش ساختمان و آیین‌نامه اجرایی مربوط به آن است.

ضروری است که پروژه‌های مشارکتی با یک قرارداد مستحکم، شفاف و قانونی اجرا شوند. عدم آگاهی از قوانین مربوط به مشارکت در ساخت و ساز ممکن است عواقب ناخوشایندی به همراه داشته باشد، از جمله زندانی شدن، ورشکستگی و بی‌خانمانی. به وضوح می‌توان گفت که مشارکت در حوزه ساختمان‌سازی یکی از پیچیده‌ترین انواع قراردادهای شراکتی به شمار می‌آید. به گونه‌ای که بیشترین دعاوی مطرح شده در محاکم قضایی به دلیل اختلافات ناشی از این نوع قراردادها است.

با توجه به موارد ذکر شده، ضروری است که قرارداد همکاری با نهایت احتیاط و توجه تنظیم گردد. به گونه‌ای که تمام حقوق و الزامات هر یک از طرفین در آن گنجانده شود. همچنین باید قوانین و مقررات مختلف به صورت هماهنگ در متن قرارداد لحاظ گردد.

راهنمای تنظیم قرارداد مشارکت 

چنانچه قصد انعقاد یک قرارداد مشارکتی را دارید توصیه می کنیم طبق روال زیر پیش بروید:

انعقاد این نوع قرارداد حیاتی حتماً باید در دفاتر اسناد رسمی یا از طریق وکالت صورت گیرد. این اقدام باعث می‌شود در صورت بروز هر گونه مسئله‌ای، یک پشتوانه قانونی معتبر و قوی در دسترس داشته باشید.

تمامی حقوق و مسئولیت‌های هر یک از طرفین توافقنامه را به طور واضح و جامع در متن قرارداد قید نمایید.

سهم هر یک از مالک و سازنده در این همکاری باید به طور روشن و بدون ابهام مشخص گردد.

در قرارداد، شرایطی را تحت عنوان شرط ضمن عقد درج کنید. این شرایط به تقویت ضمانت اجرایی و افزایش تعهدات طرفین کمک می‌کند.

شرایط ساخت و ساز مشارکتی

مشارکت در ساخت، نوعی توافق‌نامه است که بین صاحب یک ساختمان قدیمی یا زمینی خالی و فردی که مسئول ساخت و ساز است، به امضا می‌رسد. در این نوع قرارداد، ساختمان فرسوده یا زمین بلااستفاده به عنوان سرمایه و سهم مالک به شمار می‌آید. از طرف دیگر، سازنده یا پیمانکار مسئولیت هزینه‌های مربوط به ساخت و ساز را بر عهده می‌گیرد. در نهایت، این توافق به طراحی و ساخت یک ساختمان با تعداد مشخص واحدها و ویژگی‌های معین منجر می‌شود.

نسبت هر یک از طرفین، زمان تحویل، حق مالکیت بر پارکینگ و انباری، امکان فسخ، تضمین اجرایی، شروط ضمن عقد و موارد مشابه، همگی بر اساس توافقات طرفین مشخص و در متن قرارداد درج می‌شود. بدین ترتیب، مالک به ملک جدید و مطلوب خود دست می‌یابد و سازنده نیز از سود چشمگیری بهره‌مند می‌شود. در ظاهر، به نظر می‌رسد که انعقاد چنین قراردادی ساده است، اما در واقع نیاز است که این توافق با دقت و توجه خاصی تنظیم گردد. به ویژه اینکه اجرای این قرارداد تحت قوانین خاصی قرار دارد.

هر گونه اشتباه یا بی‌توجهی به این مقررات ممکن است منجر به خسارات مالی قابل توجهی شود. معمولاً این دشواری‌ها به صاحبان پروژه آسیب می‌زند. بنابراین، توصیه می‌کنیم که تهیه قرارداد مشارکت را با حضور کارشناسانی مانند وکلا یا در دفاتر اسناد رسمی انجام دهید. بدین ترتیب، تمامی شرایط مربوط به مشارکت در ساخت به دقت پیاده‌سازی خواهد شد.

به طور کلی، پیشنهاد می‌شود که تمامی مراحل ارزیابی ملک یا زمین را به متخصصان معتبر و با تجربه بسپارید. همچنین، قیمت‌ها در بازار مسکن تحت تأثیر نوسانات قابل توجهی قرار دارند. این موضوع ممکن است منجر به تغییراتی در توافق‌های انجام شده درباره سهم‌های طرفین شود، به گونه‌ای که با درصدهای ذکر شده در این متن متفاوت باشد.

بنابراین، در زمان امضای چنین توافق‌نامه‌ای، با دقت عمل کنید و با آگاهی کامل پیش بروید. از همه مهم‌تر، تمام نکات و شرایط قرارداد را به دقت مطالعه کنید و تنها پس از درک کامل آن، اقدام به امضای آن نمایید.

تاخیر در انجام تعهدات 

یکی از مسائل کلیدی در حوزه همکاری برای پروژه‌های ساختمانی، اهمیت پایبندی به مسئولیت‌ها و وظایف هر یک از طرفین است. در صورت وقوع تاخیر یا عدم انجام تعهدات، موضوع جریمه و خسارت به تاخیر مطرح خواهد شد. طرفین قرارداد باید به‌طور کامل و دقیق به الزامات خود عمل کنند. در صورت بروز هرگونه کسری یا تاخیر در انجام وظایف، لازم است مبلغی به عنوان جریمه به طرف مقابل پرداخت گردد. این جریمه می‌تواند به شکل روزانه یا ماهانه محاسبه شود.

سازنده جهت مشارکت

سازنده در یک پروژه می‌تواند شامل فردی حقیقی یا حقوقی باشد. در بسیاری از پروژه‌های کوچک و زمین‌های با ابعاد کم، فرد حقیقی عهده‌دار مسئولیت ساخت و ساز است. این شخص ممکن است شامل افرادی از بنگاه‌های معاملات ملکی، سازندگان معتبر در منطقه، همسایگان و هر فرد دیگری باشد. نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید، آشنایی شما با طرف مقابل و اثبات قابلیت‌های اوست. بنابراین، توصیه می‌شود از همکاری با افرادی که نسبت به آن‌ها شناخت کافی ندارید، در زمینه شراکت در ساخت و ساز پرهیز کنید. همچنین، در مورد افرادی که با آن‌ها آشنا هستید، بهتر است تمامی جزئیات و تعهدات مربوط به شراکت را در یک قرارداد رسمی به دقت مشخص نمایید.

شراکت در ساخت و ساز با همسایه

این موضوع به دو شکل قابل اجرا است. در نخستین حالت، ساکنان یک ساختمان تصمیم به تخریب و بازسازی واحدهای خود می‌گیرند. حالت دوم به همسایگان دو ملک مجزا مربوط می‌شود که دیواری میان آن‌ها وجود دارد. این وضعیت بیشتر در مورد ساختمان‌های قدیمی و به اصطلاح کلنگی مشاهده می‌شود. اولین قدم در این روند، امضای توافق‌نامه‌ای میان همسایگان جهت همکاری در ساخت است. در این توافق‌نامه باید به مسائلی نظیر سهم هر یک از طرفین، نمایندگان آن‌ها و میزان اختیارات و موارد کلی مشارکت در ساخت اشاره شود. این اقدام می‌تواند از بروز اختلافات و تنش‌های احتمالی در آینده جلوگیری کند.

برای ساخت خانه چه کسانی مشارکت می کنند؟

اگر شما نیز مالک یک ساختمان قدیمی باشید که از نظر موقعیت جغرافیایی قابلیت توسعه دارد، احتمالاً پیشنهادهایی برای ساخت و نوسازی از جانب افراد و گروه‌های مختلف به شما ارائه شده است. در این صورت ممکن است در انتخاب بین این گزینه‌ها دچار تردید شده و یا تصمیم بگیرید با کسانی همکاری کنید که مبلغ بیشتری به صاحب ملک ارائه می‌دهند.

با این حال، برای یافتن شریک ایده‌آل، باید جنبه‌های دیگری را نیز مد نظر قرار دهید. معمولاً پیشنهاد همکاری در زمینه ساخت و ساز از طرف پیمانکاران و سازندگان مطرح می‌شود. در این موقعیت، شما به عنوان مالک، باید به ارزیابی تاریخچه و تجربیات سازنده بپردازید.

بررسی نمونه‌های کاری و گوش دادن به تجارب افرادی که قبلاً با مجری پروژه شما همکاری کرده‌اند، می‌تواند بسیار مفید باشد. از سازنده درباره پروژه‌های قبلی سوال کنید و با صاحبان آن پروژه‌ها تماس بگیرید. این کار به شما کمک می‌کند تا از سطح کیفیت ساخت و همچنین میزان تعهد مجری به انجام صحیح و به موقع کار مطلع شوید.

توسعه و اجرای پروژه‌های ساختمانی به مقدار قابل توجهی سرمایه نیاز دارد. به همین خاطر، آگاهی از توان مالی پیمانکار بسیار حائز اهمیت است. اگر مجری پروژه نتواند منابع مالی کافی برای تامین هزینه‌ها را فراهم کند، ممکن است کیفیت کار به شدت کاهش یابد. در این صورت، احتمال استفاده از مصالح و مواد اولیه نامرغوب و بی‌کیفیت وجود دارد.

زمین یا ملک شما به عنوان یک سرمایه با ارزش، نیازمند افزایش ارزش پس از ساخت و ساز است. با این حال، در صورتی که در انتخاب شریک خود برای مشارکت در این فرآیند دقت نکنید، ممکن است به اهداف مورد نظر نرسید. به یاد داشته باشید که برای پیشگیری از هرگونه سوء استفاده، باید از طرف مقابل ضمانت‌هایی مانند تعهد، چک و سفته دریافت نمایید.

خلاصه مبحث مشارکت جهت ساخت

مشارکت در ساخت به عنوان یکی از ارکان اصلی بهبود و نوسازی مناطق فرسوده شناخته می‌شود. همچنین، امکان انعقاد قراردادهای مشارکت برای زمین‌های خالی که فاقد هرگونه بنا هستند نیز وجود دارد. در این نوع توافق، مالک زمین با سازنده توافق‌نامه‌ای امضا می‌کند که در آن مشخص می‌گردد پس از اتمام ساخت، چند واحد به مالک و چند واحد به سازنده تعلق خواهد گرفت.

مشارکت برای ساخت بنا

توافق‌نامه‌ای که برای شراکت در ساخت تنظیم می‌شود، در واقع بین مالک زمین و پیمانکار برقرار می‌گردد. بر اساس این توافق، مسئولیت ایجاد ساختمان جدید به عهده مالک بوده و هزینه‌های مربوط به تعمیر و تخریب سازه قدیمی به عهده پیمانکار قرار می‌گیرد. در پایان، هزینه‌های مربوط به نوسازی، تخریب و اجرای پروژه محاسبه شده و بر اساس ارزش زمین، تقسیم‌بندی واحدهای ساخته‌شده انجام می‌شود.

سایر نکات مشارکت در ساخت

پیروی از قوانین مربوط به مشارکت در ساخت، می‌تواند برای هر یک از طرفین قرارداد فواید قابل توجهی به همراه داشته باشد. این قوانین به تقویت ساختار ساختمان‌ها توجه دارند و پروژه‌های جدید معمولاً از استحکام بالاتری نسبت به بناهای قدیمی برخوردارند. در این پروسه، شیوه‌های نوین ساخت و ساز به‌کار گرفته می‌شود و در حین ایجاد ساختمان‌های تازه، می‌توان از تکنیک‌ها، مصالح و تجهیزات مدرن بهره‌برداری کرد. همچنین در پروژه‌های جدید، تعداد واحدهای مسکونی نسبت به آپارتمان‌های قدیمی به مراتب بیشتر خواهد بود.

واقعاً، بزرگترین و اصلی‌ترین مزیت همکاری، سودی است که هر یک از طرفین به سرعت به آن دست می‌یابند. آگاهی از جنبه‌های حقوقی و عرفی این توافقنامه از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا درک این اطلاعات به افراد کمک می‌کند تا با شناخت کافی و بصیرت بیشتر، قرارداد را امضا نمایند.

قوانین مشارکت در ساخت 

11در خصوص شرایط مشارکت در ساخت باید به نکات مهمی توجه شود که در اینجا به برخی از آنها اشاره می ‌کنیم. محاسبه سهم هر یک از طرفین در قرارداد و درصد سود باید متناسب با میزان تورم و تغییر قیمت مسکن در بازار باشد. در قراردادهای مشارکت ساختمانی، سهم مالک و پیمانکار بین 50 درصد ثابت است. یعنی 55 درصد پروژه به مالک و 45 درصد به پیمانکار می رسد. البته این تقسیم سهم یک نمونه معمولی است و امکان تغییر آن به 60 و 40 درصد وجود دارد.

در ارتباط با شرایط همکاری در ساخت و ساز، نکات کلیدی وجود دارد که باید به آنها توجه کرد. به عنوان مثال، تعیین سهم هر یک از طرفین در قرارداد و درصد سود باید با توجه به تغییرات نرخ تورم و نوسانات قیمت مسکن در بازار انجام شود. در قراردادهای مشارکت در ساخت، نسبت سهم مالک و پیمانکار معمولاً 50 درصد در نظر گرفته می‌شود. به عبارت دیگر، 55 درصد از پروژه به مالک و 45 درصد به پیمانکار اختصاص می‌یابد. البته این تقسیم‌بندی یک الگوی رایج است و امکان تغییر آن به 60 درصد برای مالک و 40 درصد برای پیمانکار نیز وجود دارد.

براساس مقررات مربوط به مشارکت در ساخت، پیش از آغاز هر نوع فعالیت در پروژه‌های سرمایه‌گذاری مشترک، ضروری است که ارزش ملک و هزینه نهایی پروژه به دقت محاسبه شود. لازم به ذکر است که تعیین ارزش ملک و میزان سود به کمک فرمول‌های خاص انجام می‌گیرد. مشارکت در ساخت به عنوان یک توافق‌نامه تلقی می‌شود که بر اساس درخواست طرفین تنظیم می‌شود. به عنوان مثال، این طرفین ممکن است در مورد تمامی جزئیات قرارداد، از جمله میزان سود، به توافق برسند. با این حال، تأثیر شرایط فرهنگی جامعه و قوانین مربوط به مشارکت را نمی‌توان نادیده گرفت.

بر اساس مشاوره‌ای که وکلا و متخصصان ارائه می‌دهند، مناسب است که در زمان امضای قرارداد، فردی به عنوان میانجی تعیین گردد. این شخص در صورت بروز هرگونه مشکل میان طرفین، مسئول اتخاذ تصمیمات خواهد بود، به شرط آنکه از ابتدا وظایف و مسئولیت‌هایش به او توضیح داده شود. بدین ترتیب، دیگر نیازی به مراجعه به مراجع قضایی برای حل و فصل اختلافات نخواهد بود، مگر در شرایط خاص و استثنایی. یکی از نکات کلیدی در تنظیم قراردادهای مشارکت، تعیین دقیق وظایف و مسئولیت‌های هر یک از طرفین است.

شرایط سازنده برای مشارکت

همکاری در ساخت و ساز یکی از کارآمدترین شیوه‌ها برای نوسازی یا ایجاد منزل به شمار می‌رود. در این مدل، حتی اگر مالک سرمایه‌ اولیه نداشته باشد، می‌تواند به ارتقاء ارزش ملک خود بپردازد.

شرایط مشارکت در ساخت پروژه‌ها بسته به موقعیت جغرافیایی، وضعیت کار و ارزش ملک متفاوت است. با این حال، تنظیم قرارداد باید به گونه‌ای باشد که منافع هر دو طرف تضمین شود. در این توافق‌نامه مشخص می‌شود که مالک، به عنوان یکی از طرفین، باید زمین خود که سرمایه‌اش محسوب می‌شود، در اختیار مجری طرح قرار دهد. از سوی دیگر، مجری طرح یا سازنده ملزم است تا سرمایه‌گذاری خود را که شامل هزینه‌های ساخت آپارتمان می‌شود، صرف پیشرفت و اجرای پروژه کند.

سازنده موظف است تمامی هزینه‌های مربوط به ساخت و همچنین هزینه‌های اداری پروژه را بر عهده بگیرد. علاوه بر این، در حین فرآیند ساخت، باید مبلغی به عنوان اجاره بها به صاحب یا صاحبان ملک پرداخت کند.